|
(Μπορείτε
να χρησιμοποιείτε το παρόν υλικό, με απλή αναφορά
στο Site).
| |
Οι
προσομοιώσεις του WWW είναι εδώ, στη διάθεσή σας.
Όποιος διδάσκει ή διδάσκεται φυσική δεν μπορεί
να αγνοήσει την ύπαρξη τόσων εικονικών
εργαστηρίων που για πρώτη φορά μας διατίθενται
απλόχερα.
1. Έχουν ένα εργαλείο
πειραματισμού χωρίς περιορισμούς χρόνου ή χώρου.
(Στο σχολείο στο σπίτι στο Internet Cafe όποια ώρα
θέλουν).
2. Η ενασχόληση με τα
εικονικά αυτά εργαστήρια θα συμβάλλει στην
κατανόηση εννοιών και φαινομένων, αλλά και στη
διατύπωση γόνιμων ερωτημάτων στον καθηγητή τους.
3. Καλούνται να παρατηρήσουν
φαινόμενα, να οργανώσουν τις παρατηρήσεις τους
και να καταλήξουν σε συμπεράσματα, γίνονται
παρατηρητές - ερευνητές. Μαθαίνουν εν τέλει να
μαθαίνουν και να ρωτούν σωστά.
4. Μαθαίνουν να διατυπώνουν
γραπτώς τις απόψεις - συμπεράσματά τους. (Έτσι
αναδεικνύεται η ανάγκη για εξάσκηση στον γραπτό
λόγο. Για όσους ξεχνούν, ας θυμηθούν πόσοι από
τους υποψηφίους των ΑΕΙ γράφουν τη θεωρία των
εξετάσεων. Ποσοστό περίπου 80% των υποψηφίων
γράφει το πολύ 5 στις 10 μονάδες. Από το στοιχείο
αυτό φαίνεται ότι η πλειοψηφία των μαθητών είτε
δεν είχε κατανοήσει τη θεωρία είτε, ακόμα
χειρότερα, δεν μπορούσε να διατυπώσει αυτά που
"ήξερε". (Είμαι
οπαδός της άποψης που ισχυρίζεται ότι: Αν δεν
μπορώ να μιλήσω, να περιγράψω, να υπερασπισθώ
κάτι, είναι σίγουρο ότι δεν έχω καταλάβει αυτό το
κάτι!)
5. Οι μαθητές μαθαίνουν να εξετάζουν
και να αξιολογούν πληροφορίες. Είναι μια
δεξιότητα που πρέπει να καλλιεργηθεί σε όλους
τους μαθητές, αφού σαν πολίτες θα ζήσουν σ' ένα
περιβάλλον με Η/Υ, που οι πληροφορίες θα είναι
μεταβαλλόμενες και πολλές. Η ένταξη λοιπόν των
εικονικών εργαστηρίων του WWW στη διδακτική
διαδικασία θα είναι συνάμα μια δοκιμασία στην
προετοιμασία των σημερινών μαθητών και αυριανών
πολιτών, στο νέο περιβάλλον που θα κληθούν να
σταδιοδρομήσουν και να επιβιώσουν.
6. Οι μαθητές αναπτύσσουν
ικανότητες χειρισμού των Η/Υ. Οπότε η ενασχόλησή
τους με τα εικονικά εργαστήρια μπορεί να
θεωρηθεί πρακτική εξάσκηση στους Η/Υ με προφανή
τα ωφέλη.
7. Όλοι οι μαθητές, ανεξάρτητα
από τον τόπο που βρίσκονται κέντρο ή περιφέρεια
έχουν το ίδιο μέσο στη διάθεσή τους κι έτσι το νέο
μέσο γίνεται ένα εργαλείο για την δημιουργία
στην πράξη των ίσων ευκαιριών για όλους τους
μαθητές.
Έχουν ένα εργαλείο επίδειξης
πειραματικών διατάξεων και φυσικών φαινομένων.
Οι νόμοι που διέπουν τα φαινόμενα δεν
επιβάλλονται, στους ίδιους και τους μαθητές, εξ
αποκαλύψεως, αλλά προκύπτουν από την παρατήρηση.
Ο ρόλος του καθηγητή - δάσκαλου στην τάξη
μεταβάλλεται. Στο νέο περιβάλλον είναι αυτός ο
οποίος:
1. Θέτει ερωτήματα.
2. Συμμετέχει στη εύρεση της
απάντησης.
3. Οργανώνει την παρατηρήσεις
των μαθητών.
4. Αξιοποιεί τα "λάθη" των
μαθητών για να αναδείξει "σκοτεινά" σημεία
στην κατανόηση των εννοιών.
5. Συνδιαλέγεται με τους
μαθητές του και δεν είναι πια αυτός που
"αγορεύει" στην έδρα.
6. Καθοδηγεί τους μαθητές στην
διατύπωση των συμπερασμάτων.
7. Ανακεφαλαιώνει τις
"κατακτήσεις" της διδακτικής ώρας.
ΕΙΚΟΝΙΚΑ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑ (ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΕΣ) - ΣΧΟΛΙΚΟ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ
Για προλάβω τυχόν
παρεξηγήσεις:
 | Οι προσομοιώσεις
είναι ένα νέο μέσο που διευκολύνει αφάνταστα τη
διδασκαλία της φυσικής χωρίς να σημαίνει ότι
καταργεί το εργαστήριο. Προσομοιώσεις και
εργαστήριο μπορούν να λειτουργήσουν
συμπληρωματικά. Όπως συμπληρωματικά θα
λειτουργήσει με άλλες προσομοιώσεις που
παράγονται από το Interactive Physics ή το Modellus. |
| Τα εικονικά
εργαστήρια είναι διαθέσιμα όλο το χρόνο χωρίς
περιορισμούς ενώ το σχολικό εργατήριο είναι
διαθέσιμο περιορισμένες ώρες, αν στο σημείο
αυτό προστθεί και το γεγονός ότι το σχολικό
εργαστήριο εντοπίζεται σε συγγεκριμένο χώρο ενώ
στην προσέγγιση των εικονικών εργαστηρίων δεν
υπάρχει περιορισμός στο χώρο. ( Μπορώ να
επισκεφθώ ένα εικονικό εργαστήριο από
οποιδήποτε σημείο υπάρχει Η/Υ και πρόσβαση στο
WWW). Αυτές η δυνατότητες των εικονικών
εργαστηρίων δίνουν ένα σοβαρό πλεονέκτημα στα
εικονικά εργαστήρια. |
| Υπάρχουν επίσης
φαινόμενα που μπορούν να προσεγγισθούν μόνο με
τις προσομοιώσεις (π.χ. ατομικά φαινόμενα -
μοντέλο του ιδανικού αερίου κ.λ.π.) όπως υπάρχουν
και φαινόμενα που πρέπει να διδαχθούν οπωσδήποτε
στο εργαστήριο (π.χ. κυκλώματα ηλ. ρεύματος). |
| Δεν πρέπει να
ξεχνάμε ότι τα εικονικά εργαστήρια είναι
ιδεατοί κόσμοι και σαν τέτοιοι προσεγγίζουν την
πραγματικότητα αλλά δεν την υποκαθιστούν. Αυτός
ο κίνδυνος πρέπει να επισημανθεί στους μαθητές. |
| Η διδασκαλία στο
εργαστήριο έχει και άλλους στόχους καθόλου
αμελητέους, όπως: Φέρνει σε επαφή τους μαθητές
με την πραγματική έρευνα και όλους τους
περιορισμούς της. (Δεν μπορούμε να δούμε πέρα από
κάποιο όριο, ούτε μπορούμε να μετρήσουμε χρόνους
μικρότερους από επίσης ένα όριο). |
| Το εργαστήριο
μαθαίνει τους μαθητές να κινούνται με προσοχή
και συνέπεια, αφού η πραγματικότητα κρύβει
κινδύνους. (Δεν μπορώ να αγγίξω ατιμωρητί ένα
καλώδιο ηλ. ρεύματος, ούτε ένα μέταλλο
θερμοκρασίας 1000 οΚ). |
Ανακεφαλαίωση:
Με αναπόφευκτους τους
περιορισμούς που συνοδεύουν κάθε μέσο, τα
εικονικά εργαστήρια θα διεγείρουν το ενδιαφέρον
των μαθητών για μάθηση και είναι στο χέρι μας να
θέσουμε το σωστό πλαίσιο στη "σχέση" τους
μ' αυτά, ώστε τα κέρδη να είναι ορατά.
Υ.Γ. Δεν παραγνωρίζω τι
σημαίνει σημερινή σχολική τάξη στο σημερινό
ελληνικό σχολείο. Πιστεύω ότι η ένταξη του Internet
στο σχολείο είναι μια ευκαιρία (τελευταία;) του
ελληνικού σχολείου να αποδράσει από το κώμα στο
οποίο βρίσκεται. Πρέπει να δεχθούμε ότι η ευθύνη
μας για την ποιότητα της παρεχόμενης γνώσης στο
σχολείο είναι δεδομένη. Αυτό που πρέπει να
κάνουμε, κατά τη γνώμη μου ως καθηγητές είναι
να δώσουμε ουσιαστικό περιεχόμενο στη
διαδικασία της μάθησης, ανεξάρτητα από τον
εκάστοτε τύπο εξετάσεων. Για το σκοπό αυτό τα
εικονικά εργαστήρια είναι πολύτιμα, σε ότι αφορά
τη φυσική.
|
